Najnowsze wiadomości ze świata

Juneteenth. O co chodzi w nowym amerykańskim święcie?

Joe Biden podpisał ustawę, która po raz pierwszy od dekad utworzyła nowe święto federalne – Juneteetnh. Skąd się wzięło i co oznacza?

Przed Wojną Secesyjną legalność niewolnictwa była główną linią podziału między rządzoną przez Republikanów północą i rządzonym przez Demokratów południem. W jej trakcie prezydent Lincoln wydał dekret, znany jako Proklamacja Emancypacji, który znosił niewolnictwo w konfederackich stanach. Ten jednak siłą rzeczy zaczynał w nich obowiązywać dopiero wtedy, kiedy siły Unii przejmowały nad nim kontrolę. W czasie działań wojennych wielu właścicieli niewolników uciekło razem ze swoimi niewolnikami do Teksasu. Szacuje się, że w 1865 roku w tym stanie było aż ćwierć miliona niewolników. Wielu z nich mieszkało wraz ze swoimi właścicielami na wyspie Galveston.

Wojna secesyjna formalnie zakończyła się 9 kwietnia 1865 roku, kiedy generał Robert E. Lee podpisał akt kapitulacji, chociaż Armia Trans-Missisipi skapitulowała dopiero 2 czerwca. 19 czerwca generał-major Gordon Granger przybył na Galveston aby przejąć dowodzenie nad liczącym 2 tysiące osób oddziałem żołnierzy federalnych, którzy niedawno zostali wysłani do Teksasu aby dopilnować uwolnienia niewolników i pokojowego przekazania władzy. Tego samego dnia w kilku miejscach odczytał Rozkaz nr 3, który informował Teksańczyków, że zgodnie z Proklamacją Emancypacji wszyscy niewolnicy są już wolni.

Rok później byli niewolnicy z Teksasu spotkali się aby świętować rocznicę tego wydarzenia. Ubrali z tej okazji nowe ubrania, które symbolizowały ich nową wolność, a same obchody składały się głównie z wspólnych modlitw i śpiewania religijnych pieśni. Wkrótce potem to święto zaczęli też obchodzić czarnoskórzy z innych stanów. W wielu miejscach rządzonych przez Demokratów władze próbowały im w tym przeszkadzać, więc często robili składki i kupowali ziemię aby móc świętować bez przeszkód. Samo święto zyskało swoją nazwę od daty rozkazu Grangera – June Nineteenth. Dziś 19 czerwca jest powszechnie uznawany za oficjalną datę zakończenia w USA niewolnictwa, chociaż historycy zwracają uwagę, że w niektórych stanach trwało jeszcze kilka miesięcy. Jako ostatni niewolników wypuścili stowarzyszeni z Konfederacją Indianie Choctaw, dopiero w 1866 roku.

Juneteenth dotychczas było świętem stanowym. W Teksasie oficjalnie uznano je za takie już w 1980 roku, inne stany wkrótce poszły w jego ślady. Hawaje wpisały je do swojego kalendarza dopiero 13 czerwca tego roku a Północna Dakota zrobiła to 13 kwietnia. Jedynym stanem w którym Juneteenth nie jest jeszcze świętem jest Południowa Dakota. Jej gubernator Kirsti Noem zdecydowała jednak, że w tym roku będzie obchodzone i wydała w tym celu specjalną proklamację.

Propozycję uczynienia z Juneteenth święta federalnego złożył jeszcze Donald Trump. 15 czerwca Senat jednogłośnie przyjął odpowiedni akt prawny, Ustawę o Narodowym Dniu Niepodległości Juneteenth. W Izbie Reprezentantów zagłosowało przeciwko niej tylko 14 Republikanów, z których większości nie podobała się nazwa nowego święta nawiązująca do Dnia Niepodległości. Joe Biden podpisał ją w piątek. Tym samym dzisiejsze święto jest pierwszym, które jest uznawane za święto federalne. To pierwsze nowe takie święto odkąd w 1986 roku utworzono Dzień Marthina Luthera Kinga, świętowany w trzeci poniedziałek stycznia.

Uznanie Juneteenth za święto federalne oznacza, że biura rządu federalnego – poza tymi niezbędnymi do działania państwa – będą zamknięte a ich pracownicy otrzymają dzień płatnego urlopu. W większości stanów w takich dniach zamykane są również szkoły i wiele prywatnych firm, ale Kongres nie ma prawa tego nakazać. Tak będzie jednak dopiero od przyszłego roku. Błyskawiczne tempo w jakim przyjęto ustawę o tym święcie sprawiło, że wiele urzędów nie zdążyło się przygotować na zamknięcie – chociaż ich przedstawiciele zapowiadają, że w przyszłym roku będą świętować już normalnie.

Źródło: Stefczyk.info na podst. CNN, NPR Autor: WM
Fot. PAP/EPA/OLIVER CONTRERAS / POOL

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Zamknij