Abp Stanisław Gądecki został wybrany na przewodniczącego KEP na drugą kadencję

Biskupi obradujący na 382. Zebraniu Plenarnym KEP wybrali ponownie w pierwszym głosowaniu metropolitę poznańskiego arcybiskupa Stanisława Gądeckiego na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski – poinformowało w czwartek PAP biuro prasowe episkopatu.

Abp Gądecki pełni funkcję przewodniczącego KEP od 2014 r. Urząd objął po abp. Józefie Michaliku. Wcześniej, od 2004 r., był wiceprzewodniczącym KEP. W maju 2014 r. papież mianował go na członka Kongregacji Nauki Wiary.

W wywiadzie udzielonym środę PAP metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś zaznaczył, że abp Gądecki przez ostatnie pięć lat “pięknie pracował i prowadził KEP”. “Myślę, że jest człowiekiem koncyliacyjnym, który potrafi biskupów zwołać do wspólnego myślenia i wspólnych inicjatyw” – ocenił abp Ryś.

Stanisław Gądecki urodził się w Strzelnie (woj. poznańskie) 19 października 1949 r. Ukończył Prymasowskie Wyższe Seminarium Duchowne w Gnieźnie, gdzie w czerwcu 1973 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Studiował w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, Franciszkańskim Studium w Jerozolimie i na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza w Rzymie. Jest doktorem teologii biblijnej.

W 1992 r. Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej. W marcu 2002 r. został ustanowiony arcybiskupem metropolitą poznańskim. Jako dewizę biskupią wybrał słowa “Czynem i prawdą”. Metropolię poznańską objął w 2002 roku, po tym, gdy rezygnację z urzędu i posługi duszpasterskiej arcybiskupa metropolity złożył abp Juliusz Paetz.

W wymiarze ogólnopolskim 14 marca 1992 r. abp Gądecki wszedł w skład Komisji ds. Katolickiej Agencji Informacyjnej i został członkiem Rady Programowej KAI (był nim do 11 czerwca 2014 r.). Od 2 grudnia 1994 do 1 maja 1996 r. był członkiem Komisji KEP ds. Duchowieństwa.

Abp Gądecki przez lata był zaangażowany w dialog chrześcijańsko-żydowski. W latach 1995-2008 był konsultorem Papieskiej Komisji ds. Religijnych Relacji z Żydami.

20 czerwca 1992 r. został mianowany przez Konferencję Episkopatu Polski wiceprzewodniczącym, a 10 marca 1994 r. przewodniczącym Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Po reformie struktur episkopatu 1 maja 1996 r. został przewodniczącym Rady Episkopatu Polski ds. Dialogu Religijnego, obejmującej trzy gremia: Komitet do Dialogu z Judaizmem, Komitet do Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi i Komitet do Dialogu z Niewierzącymi. Był inicjatorem Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce.

Ponadto jest honorowym członkiem Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. Naczelny rabin Polski Michael Schudrich uznał abp. Gądeckiego za “mądrego człowieka, wielki intelekt”. “Z mojego punktu widzenia jest też bardzo istotne, że jest spadkobiercą Jana Pawła II, jeśli chodzi o pojednanie z judaizmem. Zawsze był bardzo otwarty, był zwolennikiem dialogu pomiędzy żydami a chrześcijanami” – podkreślił.

28 listopada 2002 r. został wybrany do Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski, a 18 marca 2004 r. na wiceprzewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. W latach 2006-2016 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Duszpasterstwa KEP, w latach 2009-2014 był członkiem Komisji Wspólnej Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski.

Papież Franciszek 8 maja 2014 r. mianował abp. Stanisława Gądeckiego członkiem Kongregacji Nauki Wiary. Metropolita poznański brał też udział w synodach biskupów w Rzymie, poświęconych: głoszeniu słowa Bożego (2008), nowej ewangelizacji (2012), rodzinie (2014 i 2015) oraz młodzieży (2018).

Według publicysty Tomasza Terlikowskiego abp Gądecki “jest ortodoksyjny, broni interesów Kościoła. iKiedy trzeba, również w swoich kazaniach broni fundamentów życia moralnego w Polsce”.

Zdaniem Terlikowskiego bardzo istotnym dokonaniem abp. Gądeckiego jest uspokojenie atmosfery w metropolii poznańskiej po sprawie z abp. Juliuszem Paetzem, który ustąpił ze stanowiska metropolity poznańskiego po oskarżeniach o molestowanie seksualne kleryków i księży.

Wypowiadając się na temat przypadków pedofilii w Kościele, abp Gądecki podkreślił, że postępowanie księży dopuszczających się pedofilii “budzi rozczarowanie i szokuje nie tylko na zewnątrz, ale też w samym Kościele”. W rozmowie z dziennikarzami ocenił, że pedofilia to “problem społeczny, który dotyczy działania złego na świecie”.

Jednocześnie zaznaczył, że do tej pory wszyscy koncentrowali się na wykorzystywaniu seksualnym osób małoletnich w Kościele, pomijając inne środowiska, z czego “starano się ukuć nawet swojego rodzaju hasło i stereotyp”. “Ten problem domaga się odpowiedzi Kościoła – bo ma on większą odpowiedzialność ze względu na śluby, które składa – a potem rządów całego świata” – ocenił abp Gądecki w rozmowie z dziennikarzami w marcu 2019 r.

W wywiadach i homiliach wielokrotnie przestrzegał przed “szkodliwą ideologią gender”. Abp Gądecki jest konsekwentnym krytykiem Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Jak podkreślał w trakcie jednej z homilii, Kościół, potępiając stanowczo stosowanie jakiejkolwiek formy przemocy wobec kogokolwiek, wyraża stanowczą dezaprobatę wobec niektórych zapisów tej konwencji. “Definiuje ona bowiem płeć jedynie jako zjawisko społeczno-kulturowe i jednoznacznie zmierza do wprowadzenia zmian wzorców społecznych i kulturowych” – mówił.

Jego zdaniem niektóre zapisy konwencji są sprzeczne z konstytucją, która zapewnia rodzicom prawo do wychowania dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami, a małżeństwo definiuje jako związek mężczyzny i kobiety, otaczając go opieką podobnie jak rodzinę.

Wielokrotnie podkreślał, że biskupi nie powinni angażować się po stronie jakiejś opcji politycznej. “Kościół nie powinien nigdy sobie na to pozwalać. Jest to nieszczęście, które krytykowane jest przez Stolicę Apostolską i samego Ojca Świętego. Kościół jest powszechny i dlatego nie może wiązać się z jakąś polityczną, partykularną wizją świata” – powiedział w 2014 r. w rozmowie z KAI.

Odnosząc się do relacji państwo – Kościół, wskazał podczas jednej z homilii, że “bez duchowych wartości, jakie przynosi Kościół, ciało państwa obumiera”. Zachęcał do uczestniczenia w wyborach. Jego zdaniem dobrowolna rezygnacja z udziału “jest grzechem zaniedbania, ponieważ jest odrzuceniem odpowiedzialności za losy ojczyzny”.

Sprzeciwiał się utożsamianiu świeckości państwa z laicyzmem i ateizacją. “Zasada świeckości państwa powinna być rozumiana jedynie w ten sposób, że władze publiczne nie będą narzucały obywatelom wyznawania określonej religii lub ideologii” – napisał w 2014 r. w oświadczeniu wydanym po wypowiedzi ministra edukacji narodowej, że szkoła publiczna powinna być neutralna światopoglądowo.

Konsekwentnie broni życia nienarodzonych. Jak podkreślił w trakcie jednej z homilii, nie ma przesłanek, aby życie ludzkie w fazie prenatalnej było chronione gorzej niż w jakiekolwiek innej fazie rozwoju.

“Zgoda na zabijanie chorych dzieci w tej fazie wskazuje, że, zdaniem ustawodawcy, ludzie niepełnosprawni nie zasługują na prawo do życia. Dyskryminacja osób niepełnosprawnych w fazie prenatalnej prowadzi do dyskryminacji osób niepełnosprawnych w ogóle” – mówił.

Abp Gądecki wyraźnie opowiadał się za wprowadzeniem zakazu handlu w niedziele i święta. Według metropolity praca w niedzielę łamie zasadę wolności religijnej, której obrona jest obowiązkiem ustawodawcy, aby człowiek mógł realizować swoje potrzeby religijne, rodzinne, kulturalne i społeczne.

Z inicjatywy abp. Gądeckiego w latach 2004-2008 odbył się pierwszy w trzecim tysiącleciu synod archidiecezji poznańskiej. W jego prace zaangażowało się w grupach synodalnych w sumie 10 tys. Osób duchownych i świeckich. Również z jego inicjatywy w 2009 r. w Poznaniu odbyło się 32. Europejskie Spotkanie Młodych organizowane przez Ekumeniczną Wspólnotę z Taiz,.

W 2002 r. powołał w Poznaniu Radę Społeczną, która zajmuje stanowisko w najważniejszych kwestiach społecznych. Zasiadają w niej naukowcy, prawnicy i lekarze.

Abp Gądecki włada biegle łaciną, greką i hebrajskim. Zna też włoski, angielski, niemiecki, francuski i rosyjski. Jest autorem licznych publikacji naukowych. Oficjalne profile arcybiskupa Stanisława Gądeckiego można znaleźć na Twitterze i Facebooku. Hierarcha jest dostępny w serwisie Instagram, jako przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski ma też swoją stronę internetową.