Prof. Gliński: Niewykorzystany potencjał obywateli

16.06.2013

Prezentujemy skrót przemówienia prof. Piotra Glińskiego podczas I Ogólnopolskiego Kongresu Katolików na Jasnej Górze. Socjolog mówił o tym, jak ruch katolicko-obywatelski może wpłynąć na zmiany w kraju.

Szanowni Państwo, w co najmniej dwóch referatach była mowa o samoorganizacji katolickiej, o oporze katolików wobec tego, co działo się na przykład w PRL-u, a także o tym, jakie są prawa katolików w tej kwestii. Będę mówił w zasadzie z punktu widzenia socjologa o tym, jak można opisać socjologicznie ten wielki ruch katolicki, który w Polsce funkcjonuje i jak wygląda jego rola obecnie.

Od zarania wieków ludzie żyją we wspólnotach, także współcześnie nie udaje się projekt społeczeństwa jednostki. Olbrzymią rolę w określeniu kształtu narodu i społeczeństw odgrywa wciąż ludzka aktywność ukierunkowana na realizację rozmaitych wartości. Kształt, aksjologiczna treść i podstawa, w końcu polityczne cele i zadania każdego społeczeństwa zależą w gruncie rzeczy od siły i dynamiki owych mniejszych i średnich wspólnot wartości.

Ten charakter wspólnot wtórnych określany jest mianem społeczeństwa obywatelskiego. Sektor obywatelski w Polsce stanowi wciąż niewykorzystaną szansę i zmarnowany potencjał. Wystąpiły także w ostatnich latach częściowe procesy europeizacji sektora obywatelskiego, których skutki dla tego sektora są niejednoznaczne.

Obecny kryzys demokracji i władzy w Polsce polegający na permanentnym nierozwiązywaniu polskich problemów jest w znacznej mierze słabości tego społeczeństwa obywatelskiego, które nie spełnia podstawowych funkcji w demokracji, funkcji kontrolnej. A to społeczeństwo mogłoby odgrywać pozytywną rolę przy zmianie.

W ruchu katolicko-obywatelskim tkwi obecnie najważniejszy potencjał zmiany społeczno-politycznej. Kościół ma pełne prawo i obowiązek angażowania się w życie publiczne!

Prof. Piotr Gliński

[Fot. wPolityce.pl]